გრძელდება რუბრიკა ლეგენდები , რომელშიც
იწერება ტურინის იუვენტუსის ის მართლაც გამოჩენილი ფიგურები ვინც ეს კლუბი
აქცია იმათ რასაც ჩვენ ყველა ვხედავთ დღეს . დღევანდელი ჩვენი სტუმარი კი
იქნება ადამიანი რომელსაც იტალიაში ჯერ კიდევ შეუცვლელ ფიგურად თვლიან ,
იტალიელი სპეციალისტების აზრით მარკო ტარდელის სრულფასოვანი შემცვლელი
იტალიურ ფეხბურთს არ ყოლია ჯერ ჯერობით , თუმცა იმედი აქვთ რომ ეს იქნება
მარკიზიო . ვნახოთ რა იქნება მომავალში ხოლო ეხლა კი გთავაზობთ მასალას
რომელი ლეგენდარულ ფიგურას მარკო ტარდელის ეძღვნება .
დაბადების თარიღი და ადგილი:
24 სექტემბერი 1954 წ . კაპანე დე კარეჯინე (იტალია)
ამპლუა:
ნახევარმცველი
სიმაღლე:
180 სმ
წონა:
80 კგ
კარიერა:
პიზა
კომო ” იუვენტუსი ” (1975-1985)
ინტერი, სან გალო
დებიუტი იუვენტუსში:
27 აგვისტო 1975 წელი, ტარანტოსთან შეხვედრაში (2-0)
ტიტულები:
იტალიის ჩემპიონი:
5 ჯერ (1977,1978,1981,1982,1984 - იუვენტუსი)
იტალიის თასი:
2 ჯერ (1979, 1983 - იუვენტუსი)
ჩემპიონთა ლიგა:
1 (1985 - იუვენტუსი)
თასების თასი:
1 (1984 - იუვენტუსი)
ევროპის სუპერ თასი:
1 (1984 - იუვენტუსი)
უეფას თასი:
1 (1977 - იუვენტუსი)
მსოფლიო ჩემპიონი:
1 (1982 - იტალიის ნაკრები)
მარკო ტარდელი დაიბადა ქალაქ კაპანე დი კარეჯინეში რომელიც ტოსნაკურ
ქალაქ ლუკასთან მდებარეობს ახლოს . პროფსიონალური კარიერა დაიწყო სერია
ც-ში პიზაში ასპარეზობით , ხოლო ორი წლის შემდეგ გაბარგდა სერია ბ-ეში
მოასპარეზე კლუბ კომოში , სადაც გაატარა ერთი საფეხბურთო სეზონი და უკვე
შემდეგ იწყება ტურინული თავგადასავლი სადაც ის იგებს სამივე ევროპულ
ჯილდოს : 1977 წელს უეფას თას , 1984 წელს თასების თას , ხოლო 1985 წელს
ჩემპიონთა ლიგის თას . ევროპული წარმატებების გარდა ის საკუთარ კლუბს
დაეხმარა მოეგო ხუთი სკუდეტო და ორჯერ იტალიის თასი .
ძალიან ბევრი პიროვნება თვლის რომ იტალიაში ჯერ ჯერობით არ გამოჩენილა
ის ადამიანი რომელიც სათანადო დონეზე შეცვლიდა მარკო ტარდელის . მისი ბოლო
შეხვედრა აძურის შემადგენლობაში მოხდა 1985 წელს . იტალიელები შინ
ეთამაშებოდნენ ნორვეგიის ნაკრებს , სადაც დამარცხდნენ ანგარიშით 1-2 .
ნაკრებთან გამომშვიდობება არ დასრულებულა კარგ ნოტაზე . ტარდელის ჰქონდა
ყველა ის მონაცემი რაც სჭირდებოდა მოედნის შუა ხაზში მოასპარეზე
ფეხბურთელის იგი იყო ბრწყინვალე პასუხი იონაჰ ნეესკინსის , რომელიც
ჰოლანდიური ფეხბურთის ნახევარდაცვის ერთ ერთი თვალსაჩინო წარმომადგენელი
იყო 70 -იან წლებში .
ტარდელი ითვლებოდა ევროპაში ერთ ერთ ყველაზე ხის მოთამაშედ რომელიც
მოედნის ცენტრში უამრავ შავ სამუშაოს აკეთებდა და ცნობილი იყო ბურთის
ართმევის დროს როგორც მკვლელი მანქანა . მას ასევე საკმაოდ დიდი ტექნიკური
მონაცემები ჰქონდა და პლიუს ყველაფერთან შეეძლო დაეკვეხნა დიდი
სისწრაფითაც . ყველფერთან ერთად მას ჰქონდა შეტევებში ჩართვის საკმაოდ
წარმატებული ალღო . იგი მოედნის შუაგულიდან საოცარი სისწრაფით
შეფრინდებოდა ხოლმე მეტოქის საჯარიმოში რათა აეღო მათი კარი , როგორც ეს
თუნდაც 1980 წელს მოხდა ინგლისელებთან შეხვედრაში , მაშინ აძურიმ 1-0
დაამარცხა ბრიტანელები .
არანაკლებ მნიშვნელოვანი გოლი გაიტანა სამი წლით ადრე უეფას თასზე
1997 წელს ბილბაოს ატლეტიკის კარში . ფინალი საბოლოო ჯამში დასრულდა ფრედ
2-2 , თუმცა იუვენტუსი გამარჯვებული გახდა სტუმრად უფრო მეტი გატანილი
გოლის გამო , ტარდელი კი გახდა ტურინში ჩატარებული შეხვედრის გამარჯვების
გოლის გამტანი ფეხბურთელი .
მარკო ტარდელიმ შეტევებში ასეთი მოულოდნელი ჩართვების გამო მიიღო
სახელწოდება “Schizzo” ( ტყორცნა ) . ის იყო უნივერსალი ფეხბურთელი და
ბიანკონერის მაშინდელმა თავკაცმა ჯოვანი ტრაპატონიმ ის დაცვიდან
ნახევარდაცვაში გადაიყვანა და სხვადასხვა პოზიციაზე ათამაშებდა საჭიროების
დროს .
მისი კარიერა მართლაც რომ თავბრუდამხვევად განვითარდა . სერია ც-დან
ისე ძალიან მალე ხვდება იტალიის ჩემპიონის რიგებში და უმალ იღებს მოწვევას
ენცო ბეარზოტისაგან იტალიის ნაკრების რიგებში . სკუადრა აძურას მაშინდელი
ლეგენდარული თავკაცი რომელიც კრიტიკის ქარ ცეცლში იყო 1974 წლის მსოფლიო
ჩემპიონატის შემდეგ , ცდილობდა ნაკრებში ახალი მოთამაშეები ეპოვნა
რომლებიც ფუნდამენტი იქნებოდნენ მისი ნაკრებისა მომავალში . ის მოხიბლული
იყო 21 წლის ტარდელით და 1976 წლის 7 აპრილს მარკო პირველად ირგებს
იტალიის ნაკრების მაისურს . იტალიელების მეტოქე იყო პორტუგალიის ნაკრები ,
მატჩი იყო ამხანაგური რომლებიც აძურის გამარჯვებით 3-1 დასრულდა . იმ დღის
შემდეგ ტარდელი ბეარზოტის ერთ ერთი საყვარელი ფეხბურთელი გახდა . იტალიის
ნაკრების რიგებში ის მიემგზავრება 1978 წელს არგენტინაში მსოფლიო
ჩემპიონატზე . თამაშობს 6 შეხვედრას შვიდიდან და საბოლოო ჯამში აძური
იკავებს მეოთხე ადგილს რომელიც გახდა პასუხი გამოუცდელი იტალიელი
პესიმისტების პროგნოზებისა .
ხისტი ნახევარმცველი , ცივი და მრისხანე თვალებით გახდა ნაკრების ერთ
ერთი საუკეთესო ფეხბურთელი . პირველსავე შეხვედრა ფრანგების წინააღმდეგ ის
საერთოდ თიშავს თამაშიდან მიშელ პლატინის . არგენტინაში შთამბეჭდავად
ჩატარებული ჩემპიონატის შემდეგ ევროპის ჩემპიონატის უმთავრეს ფავორიტად
ყველა ბეარზოტის გუნდს ასახელებდა , მითუმეტეს ტურნირი იტალიაში ტარდებოდა
. ტარდელი როგორც ყოველთვის ბრწყინვალედ ასპარეზობს , თუმცა იტალია
კვლავინდებურად გაწბილებულია მეოთხე ადგილით რომელიც მათ დაიკავეს .
შემდეგ იყო ესპანეთი , სადაც ტარდელი საკუთარი დიდება დაამტკიცა .
ბრწყინვალე გარდასახვა იტალიელთა ტურნირის მეორე რაუნდში დიდ წილად
ტარდელის დამსახურებაც არის . ბარსელონაში გამართული შეხვედრა არგენტილეთა
წინააღმდეგ იტალიელთა ძლევით 2-1 დასრულდა სადაც გადამწყვეტი გოლი
სწორედაც რომ მარკოს ანგარიშზეა რითაც იტალილეთა დიდი განაცხადი გააკეთა
მსოფლიოს ჩემპიონობაზე .
ის სიხარული რაც ტარდელიმ ფინალში გერმანელებთა გატანილი გოლის შემდეგ
აღნიშნა , 82 წლის მსოფლიოს ჩემპიონატის ერთ ერთი თვალსაჩინო კადრი გახდა
. ერთი წამის შემდეგ რაც მან შესძლო გერმანელთა კარის აღება , ის იწყებს
თავის და მუშტების ქნევას და ეხვევა სათადარიგოთა სკამზე მჯდომ
ფეხბურთელთა მკლავებში . ტარდელის უბრალოდ არ შეეძლო არ გაეტანა ფინალში .
ხოლო მისი გოლი ერთი - ექვსიდან რომელიც მან გაიტანა ნაკრებში ასპარეზობის
პერიოდში , გახდა ფაქტიურად ოქროს წონის მას შემდეგ რაც ურთულესი გზა
გაიარა მისმა ნაკრებმა 82 წლის ჩემპიონატზე .
ფრანკო ბარეზისთან და ჯუზეპე ბერგამოსთან ერთად ის იკავებს მეოთხე
ადგილს იტალიის ნაკრებში ჩატარებული მატჩების მხრივ რომელიც 81 შეხვედრას
აგროვებს ჯამში . ამ მაჩვენებლებით მას უსწრებენ მხოლოდ პაოლო მალდინი ,
ჯანიჩიტო ფაკეტი და დინო ძოფი . 1985 წელს კი მას შემდეგ რაც ბიანკონერის
რიგებში გაატარა 10 სეზონი და მოხდა უდიდესი ტრაგედია ეიზელზე რომელიც 35
ადამიანის სიცოცხლე იმსხვერპლა ის კარიერას აგრძელებს მილანის ინტერში .
31 წლის ასაკში “Schizzo” შორს იყო ოპტიმალური ფორმისაგან , საბოლოო
ჯამში ის ნერიაძურის შემადგენლობაში გამოდის 43 ჯერ ორი სეზონის მანძილზე
, თუმცა მაინც ვერ ეხმარება გუნდს სკუდეტოს მოპოვებაში . საკუთარი კარიერა
მან დაასრულა შვეიცარიაში ” სან გალოს ” შემადგენლობაში . 1988 წელს მან
საბოლოოდ ჩამოკიდა ბუცები ლურსმანზე და დაიწყო სამწვრთნელო საქმიანობა .
1988/89 წლებში ის ავარჯიშებდა კლუბ კავერჩანოს , ხოლო შემდეგ
დაინიშნა ჩეზარე მალდინის თანაშემწედ იტალიის ახალგაზრდულ ნაკრებში .
საკლუბო საქმეებში მას არ წაუვიდა საქმეები კარგად კომოში და ჩეზენაში
ამიტომ ის ისევ მალდინისთან დაბრუნდა ნაკრებში . 1998 წელს ის დაინიშნა
იტალიის ახალგაზრდული ნაკრების მთავარ მწვრთნელად და ითვლება ერთ ერთ
შემოქმედათ 2000 წლის ევროპის ჩემპიონატის . არავის არ უკვირდა ის რომ მას
ასახელებდნენ 2000 წლის ევროპის ჩემპიონატის შემდეგ ძოფის სავარაუდო
მემკვიდრედ ნაკრებში , თუმცა ნაკრებში მაშინ ჯოვანი ტრაპატონი მოვიდა .
